Zwolnienie z pracy w Niemczech przez pracodawcę – Twoje prawa, terminy, co możesz i co musisz zrobić?

Obawiasz się zwolnienia przez pracodawcę? Tutaj dowiesz się, czy i kiedy pracodawca ma prawo Cię zwolnić. Albo w jakiej kolejności 😉 I co powinieneś wtedy zrobić, oraz co jeśli zwolnienie jest z Twojej winy? Jeśli jesteś pierwszy raz na blogu to chętnie przedstawię Ci pokrótce gdzie jesteś i u kogo 🙂 Nazywam się Sylwia Ammon i przyjechałam do Niemiec 9 lat temu, nie znając języka i bez żadnych znajomości. W Polsce skończyłam psychologię, ale wegetacja w kraju za minimum sprawiła, że postanowiłam wyjechać w ciemno i nauczyć się niemieckiego. Nie miałam pojęcia jak tu wszystko działa, więc początki były dla mnie naprawdę bardzo trudne i pełne gorzkich doświadczeń. Po ok. 1,5 roku poszłam na germanistykę a potem zaczęłam pracę jako rekruterka w niemieckiej agencji pracy. Chcąc pomóc Polakom w trudnej sytuacji stworzyłam bloga, w którym dzielę się wiedzą i wspieram rodaków w nauce języka (kliknij tu i ściągnij mój bezpłatny ebook o nauce niemieckiego w domu:)). Wspieram Was też w organizacji życia w Niemczech. Blog powstał, żeby pomóc nowym osobom przejść przez trudne początki i zorganizować się tutaj, nawet znając języka. Zapraszam do czytania! 😊

Zwolnienie z pracy w Niemczech – kiedy pracodawca może Cię zwolnić?

Generalnie bez powodu nie można zwolnić pracownika, mówi o tym prawo ochrony przed zwolnieniem (Kündigungsschutz). Jesteś chroniony od zakończenia okresu próbnego (o okresie próbnym więcej poniżej). Muszą być powody albo związane z sytuacją przedsiębiorstwa albo z Twoim zachowaniem. Inną metodą jest przeniesienie pracownika np. do innego zakładu czy oddziału. Pamiętaj, że od otrzymania zwolnienia masz 3 dni na zgłoszenie się do urzędu pracy, żeby dostać zasiłek dla bezrobotnych.

Zwolnienie bez okresu wypowiedzenia z Twojej winy – kiedy można i jakie są konsekwencje dla Ciebie

Jeśli Twoje zachowanie nie odpowiada pracodawcy, może Cię zwolnić. Jeśli przewinienie jest duże, może zrobić to nawet od razu. Ale przy mniejszych “winach” musi wystawić najpierw “upomnienie” czyli “Abmahnung”. Dopiero jeśli uporczywie będziesz powtarzał nieodpowiednie zachowanie, dostaniesz zwolnienie. Wtedy możesz mieć problem z otrzymaniem zasiłku. Może on być wstrzymany na pierwsze 3 miesiące (tzw. “Sperre”).

Zwolnienie z pracy w Niemczech – okres wypowiedzenia czyli Kündigungsfrist

Pracodawca może Cię zwolnić tylko na koniec miesiąca! To znaczy, nie 11. albo 18 dnia miesiąca tylko faktycznie w jego ostatnim dniu. Okres wypowiedzenia w okresie czasu próbnego wynosi z reguły 2 tygodnie. Po okresie próbnym są to 4 tygodnie (czyli nie miesiąc, tylko 28 dni). Jeśli pracujesz 2 lata w firmie, masz 1 miesiąc okresu wypowiedzenia, a jeśli 5 lat, to masz 2 miesiące okresu wypowiedzenia. Po 8 latach okres wypowiedzenia zwiększa się do 3 miesięcy i tak dalej. Okres ten jeszcze się zwiększa aż do 7 miesięcy w przypadku pracownika, który jest zatrudniony od 20 lat.
Uwaga! Twoje zapiski w umowie mogą się różnić od tych ustawowych i jest to legalne i dopuszczalne! Chociaż zazwyczaj w Niemczech różnią się na Twoją korzyść 😉

Zwolnienie za porozumieniem stron

Możesz też zaproponować pracodawcy “Aufhebungsvertrag” czyli zwolnienie za porozumieniem stron. Możecie uzgodnić wspólnie, że nie trzymacie się okresu wypowiedzienia. Takie zwolnienie może być nawet “od dzisiaj”.

Zwolnienie przez pracodawcę – czy należy mi się odszkodowanie? 🙂

Odszkodowanie za zwolnienie jest regulowane przez ustawę. Takie odszkodowanie nazywa się Abfindung i wynosi pół miesięcznej pensji za każdy rok zatrudnienia.

Zwolnienie z pracy w Niemczech podczas okresu próbnego

Podczas okresu próbnego możesz być zwolniony/a bez podawania przyczyn. Okres wypowiedzenia w prawie wynosi 2 tygodnie, chociaż może trwać też krócej (sprawdź w swojej umowie).

“Porządek zwalniania” czyli kto idzie najpierw?

Przy zwolnieniach spowodowanych złym stanem firmy (“Betriebsbedingt”) liczy się też Twój status. Pracodawca ma obowiązek najpierw zwalniać takie osoby, które mają potem łatwiejszą szansę znaleźć inną pracę. Brane pod uwagę są takie czynniki jak: jak długo jest się już zatrudnionym w tej firmie, wiek, obowiązek utrzymywania innych (np. dzieci) i możliwa niepełnosprawność. Nie jest do końca jasne, jak to rozstrzygać w praktyce. Jako przykład podam Ci wyrok sądu. W pewnej firmie pracodawca miał dwóch pracowników do zwolnienia. Jednym był bezdzietny 53-latek, a drugim 35-latek, żonaty z dwójką dzieci. Jak myślisz, kogo zwolnił pracodawca? 🙂
————->
Odpowiedź: zwolnił starszego, bezdzietnego pracownika. Ten z kolei poszedł do sądu i zaskarżył tę decyzję. Jak myślisz, wygrał?
————–>
W tym przypadku pracownik wygrał. Jak widzisz, może być różnie, jednak warto mieć taką wiedzę i przyglądnąć się sytuacji innych pracowników, ponieważ może akurat w Twoim przypadku ugrasz przywrócenie do pracy.

Zwolnienie z pracy w Niemczech – to Ty możesz zostać, jeśli inni pracownicy mają lepszą sytuację socjalną. Oni muszą odejść najpierw.

Zwolnienie z pracy i świadectwo pracy – czyli jakie dokumenty

Jak dostaniesz pismo ze zwolnieniem to bierz je pod pachę i biegusiem do urzędu pracy czyli Arbeitsagentur. Nie musisz robić terminu, możesz iść z buta (chyba że korona zarządzi inaczej i przyjmują tylko na umówione terminy ;)). Masz na to 3 dni! Poproś pracodawcę o Zwischenzeugnis – to jest dokument potwierdzający że pracujesz w firmie, są tam spisane Twoje zadania. Jest tam też opinia pracodawcy na Twój temat. Taki papierek przyda Ci się w szukaniu nowej pracy 🙂 Po skończeniu pracy też otrzymasz już ostateczne świadectwo pracy, czyli Arbeitszeugnis.

Zwolnienie z pracy w Niemczech przy umowie na czas określony (befristet)

Przy umowie na czas określony musisz zgłosić się do Arbeitsagentur 3 miesiące przed jej wygaśnięciem. Ona wygasa samoczynnie, nie potrzeba już do zakończenia umowy żadnych innych dokumentów. Oczywiście możesz zostać zwolniony też wcześniej, wtedy obowiązuje Cię też normalny okres wypowiedzenia.

Zwolnienie z pracy przez pracodawcę – kiedy jest NIEWAŻNE

Żeby zwolnienie było ważne, tzn. miało moc prawną, musi spełniać kilka warunków. Po pierwsze, musi być pisemne. Musi być na nim podpis pełnym imieniem i nazwiskiem (niekoniecznie czytelny, ale nie mogą to być inicjały). Osoba składająca podpis musi mieć prawo do zwolnienia. Dostarczenie zwolnienia musi dać się udowodnić, na przykład poprzez podanie go do rąk własnych przy świadkach. Musi być zgodne z prawem ochrony przed zwolnieniem (Kündigungsschutz). Nie może bazować na “dyskryminacji”. Jest też specjalna ochrona przed zwolnieniem dla poszczególnych grup, na przykład zakaz zwolnienia dla ciężarnych. Innymi chronionymi grupami są osoby na urlopie wychowawczym, osoby niepełnosprawne (Behinderten) albo członkowie Betriebsrat (czyli rady pracowniczej). Wtedy zwolnienie jest możliwe tylko w konkretnych sytuacjach (czytaj np. o tym, kiedy można zwolnić ciężarną). Ważne jest też zachowanie okresu wypowiedzenia.

Zwolnienie z pracy a zaległy urlop

Jeśli masz zaległe dni urlopowe, których nie dałeś rady wybrać wcześniej, to pracodawca musi Ci je wypłacić po zakończeniu pracy ( § 7 Absatz 4 BUrlG ).

Zwolnienie z pracy w Niemczech – jak je załatwić?

Wystarczy wydrukować albo napisać na kartce tekst, który wklejam Ci pod spodem. Adresujesz go do osoby, która widnieje na Twojej umowie o pracę. Możesz go dać do rąk własnych i tak zostawić, ale możesz też poprosić o kopię z podpisem osoby odbierającej. W moim wzorze tekstu jest prośba o potwierdzenie pisemnie, że zwolnienie zostało przyjęte do wiadomości. Możesz też wysłać zwolnienie do biura listem poleconym (“Einschreiben”). Podpisz ręcznie. Nie wysyła się zwolnienia emailem, whatsappem, messengerem czy SMSem.

Zwolnienie z pracy w Niemczech – wzór po niemiecku i polsku

Tutaj wklejam Ci tekst z miejscami do uzupełnienia a pod spodem znajdziesz tłumaczenie po polsku. Tekst możesz uzupełnić w programie komputerowym i wydrukować (i podpisać) albo po prostu przepisać ręcznie, jeśli nie masz dostępu do drukarki. Tak powinien wyglądać na kartce:

Zwolnienie z pracy w Niemczech- przykładowy wzór i rozkład pisma

Kündigung des Arbeitsvertrages vom (data podpisania umowy o pracę, którą teraz wypowiadasz)

Sehr geehrte Damen und Herren, (ewentualnie: Sehr geehrte Frau (nazwisko kobiety) lub Sehr geehrter Herr (nazwisko mężczyzny))

hiermit kündige ich das mit Ihnen bestehendes Arbeitsverhältnis als (nazwa twojego stanowiska) vom (data rozpoczęcia pracy) ordentlich und fristgerecht zum (data kiedy ma się zakończyć stosunek zatrudnienia). Bitte bestätigen Sie mir den Erhalt dieser Kündigung und das Aufhebungsdatum des Arbeitsvertrages schriftlich.
Ich bitte Sie, mir ein qualifiziertes beruftsförnderndes Arbeitszeugnis auszustellen.

Mit freundlichen Grüßen

(Twój czytelny podpis z imieniem i nazwiskiem)

Tłumaczenie:

Zakończenie stosunku pracy z dnia (data podpisania umowy o pracę, którą teraz wypowiadasz)

Drodzy Państwo

niniejszym zakańczam stosunek pracy na stanowisku xxx z dnia xxx według zasad umowy i z uwzględnieniem okresu wypowiedzenia z dniem xxx.

Proszę o pisemne potwierdzenie otrzymania niniejszego zwolnienia oraz daty zakończenia stosunku pracy.

Proszę o wystawienie pozytywnego świadectwa pracy.

Z poważaniem,

xxx (Twój czytelny podpis)

Czy można zwolnić pracownika z powodu choroby w Niemczech?

Tak, zwolnienie z powodu choroby i również podczas niej jest w Niemczech dozwolone. Uważaj więc na zbyt długie chorowanie.

Masz pytania do tematu? Zapraszam do komentarzy 🙂

Pozdrawiam 😉

Sylwia Ammon (czytaj: o mnie)

Sylwia Ammon
Czytaj: o mnie 🙂

5 odpowiedzi do “Zwolnienie z pracy w Niemczech przez pracodawcę – Twoje prawa, terminy, co możesz i co musisz zrobić?”

  1. Cześć! Bardzo pomocny artykuł ! Mam jednak pytanie – jeżeli wypowiedzenie składa sam pracownik, który następnie planuje powrót do Polski na pewien czas, powiedzmy 1.5-2 miesiące i potem wraca do Niemiec, wówczas wymagana jest także wizyta w Arbeitsagentur/ Jobcenter ?
    Pozdrawiam serdecznie
    Monika

  2. Mam umowę na czas określony. 15 grudnia mam termin porodu, a moja umowa o pracę kończy się wraz z ostatnim dniem grudnia. W związku z tym mam pytanie kiedy powinnam zgłosić się do Arbeitsamtu??? Do 3 dni po zakończeniu stosunku pracy, czy może mogę to zrobić dopiero po urlopie macierzyńskim i Elterngeld czyli dopiero kiedy dziecko będzie miało 12 muesiecy?

  3. I jeszcze jedno pytanie. W Niemczech przepracowałam ok. 18 miesięcy. Umowa kończy mi się z końcem grudnia. Czy po rocznym korzystaniu z Elterngeld mam prawo do zarejestrowania się w urzędzie pracy i pobierania zasiłku ALG1 ?

  4. Witam,
    Ja mam sytuację , że wysłałem do pracodawcy formularz o urlop taciezynski 12tyg przed narodzinami dziecka i jechałem na urlop do pl. A firma na urlopie wysłała wypowiedzenie listem gdzie nikt nie odebrał tylko w skrzynce pocztowej był einschreiben ( niby odebrany i że doszedł list ) to było 5 lipca a ja wróciłem 17 lipca do de. Wiem że 8 tyg od narodzin jestem chroniony ale tu jest inaczej

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany.